The Great Gatsby – F. Scott Fitzgerald (Polska edycja: Wielki Gatsby)

The Great Gatsby to powieść, która nie wymaga wprowadzenia dla pewnego pokolenia amerykańskich czytelników. Długo nauczani jako wymagane czytanie w szkołach amerykańskich, krytycy konsekwentnie utrzymywali go wraz z Moby Dickiem, Huckiem Finnem, i zabić drozda jako być może kwintesencję wielkiej powieści amerykańskiej. Nick Carraway to młody mężczyzna na środkowym zachodzie świeżo przybył do Nowego Jorku, aby zarobić na fortunie. Wynajmuje odrapane mieszkanie w Long Island obok wystawnej rezydencji: dom tajemniczego i zamożnego Jaya Gatsby’ego. Carraway spędza czas na nadrabianiu odległego kuzyna Daisy i jej męża-baronowego Toma, zanim został zaproszony na jedną z dziko hojnych imprez Gatsby. Tam spotyka Jordana, klapę i gwiazdę golfową, a także misterna sieć romansów i zdrad zaczyna się rozwijać. Powieść to kolorowe studium amerykańskiego wieku jazzowego – termin, o którym mówi się, że sam Fitzgerald – kompletny z bogatymi społecznościami żyjącymi w hedonistycznym porzuceniu, libertine Flappers, zespołach jazzowych, ryczących Roadsters i tłustych mowy zaludnionych przez podejrzanych grifterów. W przeciwieństwie do efektownego życia bogatych socjonitów jest zakorzeniona niższa klasa, która żyje w szarym, obskurnym krajem wśród tlących się popielatów. Fitzgerald używa tego otoczenia do zbadania amerykańskiego snu: pomysł, że każdy w Ameryce może osiągnąć sukces poprzez ciężką pracę i poświęcenie. Gatsby spędził życie, sięgając po swoje marzenie. Niektórzy twierdzą, że już to osiągnął. Ale czy on? Czy marzenie jest nawet prawdziwe dla ciężko pracujących biednych, których ścigają się Gatsby i Tom w swoich błyszczących samochodach w drodze do dekadenckiego miasta? Fitzgerald napisał większość swojego prawdziwego życia w powieści. Podobnie jak Carraway, był środkowym zachodem w szkole Ivy-League, która zamieszkała na Long Island. Pomimo skromnych finansów, który zakwał się w towarzystwie i spędził karierę, walcząc o pieniądze, aby utrzymać wielki styl, do którego przyzwyczaiły się jego romantyczne zainteresowania. Okładka, zatytułowana Celestial Eyes, została zlecona Francisowi Cugatowi, który ukończył ją przed zakończeniem powieści. Ogromne oczy patrzą na płonący miasto, więc poruszył Fitzgerald, że napisał je w historii. Fitzgerald postrzegał tę powieść jako czysto artystyczne dzieło, wolne od marszania miazgi wymaganych przez jego krótsze prowizje – ale pomimo tego współczesne recenzje były mieszane i słabo się sprzedano. Fitzgerald uważał to za porażkę i zmarł, wierząc, że powieść jest śmiertelnie niejasna. Tylko podczas II wojny światowej powróciło do świadomości publicznej, pod wpływem wsparcia pierścienia pisarzy i krytyków i wydrukowanych jako wydanie służby zbrojnej, która ma zostać wysłana do żołnierzy z przodu. Teraz jest to amerykański klasyk.