Tono-Bungay – H. G. Wells (Polska edycja: Tono Bungay)

Tono-Bungay, opublikowane w 1909 roku, to półautobiograficzna powieść H. G. Wellsa. Chociaż ma fantastyczne i absurdalne elementy, jest to powieść realistyczna, a nie jedno z „naukowych romansów”. Powieść została napisana w pierwszej osobie z punktu widzenia George’a Ponderevo, syna gospodyni w dużej posiadłości. Ma poczuć swoją niższość, gdy zostaje wygnany po walce z synem jednego z arystokratycznych krewnych właściciela i jest wysyłany do życia z własnymi biednymi, ale religijnie żarliwymi krewnymi. Nie może przestrzegać ani nie zgodzić się z ich poglądami religijnymi i wraca do matki, która wysyła go, by zamieszkał ze swoim wujem, Edwardem Ponderevo, wówczas lokalnym farmaceutą w małym miasteczku. Jednak wujek Ponderevo ma wielkie plany i ostatecznie zarabia fortunę, sprzedając lekarstwo patentowe, który nazywa „Tono-Bungay”. George dołącza do niego w tym przedsięwzięciu i sam staje się bogaty, ostatecznie odwracając swoje zainteresowania wobec nowej nauki lotniczej. Tymczasem schemat Tono-Bungay ogromnie się rozwija i zaczyna przewrócić się w kierunku własnego zniszczenia. W całej powieści George komentuje cynicznie o systemie klasowym Anglii, szabakie handlu i kłamstwach opowiadanych w reklamie. Podążamy także za jego niefortunnym życiem miłosnym, jego nierozsądne małżeństwo, jego rozwód i jego ostateczne ponowne połączenie z kobietą, którą kochał jako dziecko. Tono-Bungay spotkał się z mieszanym przyjęciem przy pierwszym wydaniu, ale od tego czasu stała się uważana za najlepszą powieść realistyczną Wellsa, oceny samego Wellsa.